Amfalyawang afa boku na'a Surat Ralan ini
Vaidida ni ejaan ovu wean inba ma tbas te tangrihi
Amasusan ejaan Vaidida na'a dialek isa watan. Ba velik ne amtulis na'a dialek te logat isa, na'uk wean i tbas te tangrihi, na tala dida dialek te logat i tpake na'a dida ahu ra.
Amtulis vaivatul ra (etal dawan) ma rngora. Tangrihi, na vokal ovi rna'a vaivatul boku murin rleka. Ba amera ma tbas wean lahir tangrihi. Wean vaivatul ovi: Amtulis Ya'a veka ufatuang mia, na’uk tbas Ya'a vek ufatuang mia.
Amtulis vaivatul ifira watan ovu vokal irua, wean maraan ringan, tevek vaivatul maran kamu tiba ihin a naling ia.
Amtulis Vaidida, na amfili abjad i sarseri lalean ovu vai Mala ni abjad. Huruf ovi ampake ma amtulis Vaidida, labir mane sama ovu vai Mala, na'uk afa irua naling ia tali vai Mala. Na'a Vaidida, na amotu faneak ['] na'a bunyi hamzah, na'uk vai Mala wol notu faneak ini. Huruf [v] na'a Vaidida ngoan a naling ia tali huruf [v] na'a vai Mala.
Bunyi hamzah ngoan wean lahir na'a vai Mala ni vaivatul maaf, na'a [a] irua fruarira ra. Vaivatul rivun na'a Vaidida rpake bunyi hamzah ini, ba amfaneak ovu lambang ini [']. Bunyi hamzah nana'a vai Mala, na'uk wol rfaneak ia, tevek ni vaivatul sasan watan. Wean vaivatul ovi:
vai bahasa
va'i kebun
yai ikan hiu
ya'i agak
Huruf [v] na'a Vaidida, wean vaivatul vahi ngoan a naling ia tali huruf [v] na'a vai Mala. Huruf [v] ngoan na'a vai Mala wean lahir huruf [f] ngoan na'a vai Mala. Na'uk huruf [v] na'a Vaidida ngoan a wean lahir huruf [v] ejaan fonetis internasional, sama ovu huruf [v] ngoan na'a vai Inggris te vai Valada. Vaivatul rivun na'a Vaidida rpake huruf [v] ini, ba amtahang huruf [v] ini na'a Vaidida ni abjad ovu ni ejaan a. Amera ma wean i tbas Vaidida, na deka tfikir vai Mala ni abjad te ni ejaan a.
Huruf [v] ovu [w] na'a Vaidida ngoarira rsialing ira, ba mane amfalyawang afa boku, boma fyan-aran mami alasan ma amtulis vaivatul boku ovu [v] ovu boku ovu [w]. Tuvmarmuri etal dawan ba'i rfalak huruf [v] na'a Vaidida wean lahir huruf [w], na inyai notu ma vaivatul boku ihirira ra wol lyawan lahir. Wean vaivatul ovi:
avan tante
awan isteri, suami
van goa, jabatan
wan tempat
verin kepada, untuk
werin siripnya
Vaidida ni huruf [v] ovu [f] rsialing vali ira. Vaivatul boku sam lahir, na'uk rpake huruf [v] ovu [f], ovu ihirira ra rsialing ira. Wean vaivatul ovi:
van goa, jabatan
fan umpan
Garis datar na'a vaivatul irua fruarira ra
Amfadoku garis datar [-] na'a vaivatul irua fruarira ra ma amfaturu ne, inyai faliak, wean vaivatul ovi: ngra-ngrodi te fana'an-fanenu. Ampake vali garis datar [-] ma amfaturu ne, vaivatul kata kerja irua ovi rsiebang ira ma na'a faliak, ma huruf i na'a vaivatul i nbana ula ia, murin a ba'i nleka. Wean vaivatul ovi: nban-orang tali vaivatul nbana ovu orang te ndir-ebang tali vaivatul ndiri ovu ebang.
Vaivatul ovu faliak dawan boku na'a Surat Ralan ini (kamus)
Amasusan vaivatul ovu faliak dawan ovi bisma rlobang tamata ovi rbas Surat Ralan ini, ma rfan-aran ma lolin ihin a. Amasusan vaivatul ovu faliak ra ma rorang abjad, tali huruf a ti naran huruf y na'a Vaidida. Vaivatul ovu faliak ovi rna'a vai Mala (na'a tanda kurung ralan) rorang vaivatul ovu faliak ovi rna'a Vaidida.
Pendahuluan na'a lokat kitab
Lokat kitab ni bagian i nbana ula ia ovu ni judul Tbas afa ovi veki, ovu bagian isa vali ovu ni judul Surat ini ihin a. Amasusan bagian ovi ma amfalyawang afa ovi rna'a lokat kitab.
Indeks Bertopik na'a Surat Ralan ini
Amasusan Indeks Bertopik ma inovan ovu afa ovi tatuan na'a dida vava'at ra lokat amar. Ba Indeks ini ni bagian vututelu rahin ifa'at, ma lokat bagian nfaturu ayat ovi bisma tbas ma rlobang ita na'a dida vava'at ra ovu dida inorang a.
Judul Bagian ra na'a Surat Ralan ini
Lokat pasal na'a Surat Ralan ni judul bagian isa te nlia tali isa. Judul bagian ra wol rna'a naskah vai Yunani, ba tamata ovi rasusan Surat Ralan na'a rira vai ra rotu ma al rlobang tamata ovi rbas ma rfan-aran bagian ra.
Amfadoku referensi kitab ra, pasal ra ovu ayat ra na'a kitab Matius ti naran Yohanes rira judul bagian boku, vavarira ra. Referensi avyai rfaturu ne, bagian avyai ihirira sama.
Catatan Kaki
Ampake catatan kaki ma amfalyawang afa boku na'a Surat Ralan. Catatan kaki boku rfalyawang tamata Yahudi, Yunani, Roma ovu tamata liak rira budaya ovu adat. Catatan kaki boku rfalyawang vaivatul te faliak ovi rna'a ayat ralan. Amfaneak catatan kaki ovu tanda bintang [*]. Amfadoku tanda bintang avyai na'a vaivatul murin a na'a ayat ralan, te boku rna'a ayat murin a. Ampake huruf miring, wean Bait Allah ma amfaneak ne, inyai vaivatul te faliak na'a vai Mala te vai Yunani. Ampake huruf miring amafal, wean Yesus nrata ma amfaneak ne, inyai vaivatul te faliak na'a Vaidida. Catatan kaki ra rna'a halaman ni fun, ovu lokat catatan kaki ni tanda bintang [*] ovu ni pasal ovu ayat na'a tanda kurung ralan. Amala contoh isa tali Kisah 21:31.