Yoona
Ʉtagaalizyo
ɄYoona ahali nʼkuwi afume hwi booma ɨlya hu Gesiheefa, mu nsi ɨya hu Izilaeeli. Ahali mʼvwɨlɨ wa Amitaaya, ɨshikholo shaakwe ahali Nʼzabulooni. Ahakhalaga mu nsi ɨla mu habhaazyo haala ʉmwɨnɨ ʉYelobowamu ʉwa bhɨɨlɨ lwa hatabhaalaga (mu maaha ɨga mu 793-753 ʉlwo ʉYeesu sha sɨɨle apaapwe). Bhaazya 2 Bhamwɨnɨ 14:25. Mu habhaazyo ɨho, ɨnsi ɨya hu Izilaeeli yahali nʉ lʉgʉ ʉgoosi nɨ nsi ɨya hu Ashuulu. ɄNgʉlʉbhɨ ahanʼsonteelezya ʉYoona abhale hwi booma igoosi ɨlya wumwɨnɨ ʉwa Ashuulu, lya bhahagaga Ninaawi, abhasunde abhantu hu nongwa yɨ mbiibhi zyabho.
Ɨshitaabu ɨshi shitimanyizya huje, ʉwiila wa Ngʉlʉbhɨ wɨ nsi zyonti. Nantele, shitimanyizya huje, saga alɨɨho ʉmuntu nʉʉmo ya gakhaana ziila ʉNgʉlʉbhɨ zya hwanza aje, zibhombeshe. ɄYoona ahakhaanile abhombe ziila ʉNgʉlʉbhɨ ahanzaga huje, abhombe. Pamandɨ, ʉYoona ahɨɨtɨha abhale huula ʉNgʉlʉbhɨ hwa hanʼsontelezyaga na bhombe shiila sha hanzaga. Leelo, hu malishilo ʉYoona ahaviitwa haani shiila ʉNgʉlʉbhɨ ahabhabhombela abhantu abha hwi booma ɨlya hu Ninaawi.
1
ɄYoona akhaana ahumwʉmvwe ʉYehoobha
Ɨmandɨ hu Izilaeeli ahali ʉmuntu ʉmo ʉnʼkuwi, itaawa lyakwe ahali yʉ Yoona, ʉyise waakwe ahali yʉ Amitaaya. Ɨhabha pa habhaazyo hamo ʉYehoobha* ɄYehoobha hwa huje ʉNgʉlʉbhɨ wa li mwene. Bhaazya Ɨnyaavwo ɨzya bhaazye ɨnsimbo. ahamʼʉʉzya ʉYoona ahaga, “Sogola, ʉbhale hu Ninaawi, hwi booma igoosi liila, ʉbhalʉmbɨɨlɨle abhantu bhaala huje, naalola huje, ɨmbiibhi zyabho zili ngoosi haani. Alɨngaane nɨ mbiibhi ɨzyo ɨsɨbhɨɨlɨla anangaanye ibooma lyabho.” Leelo, ʉYoona ahanda abhale hu Talashiishi, ʉhwɨnjɨ na hu Ninaawi huje, anʼshɨmbɨle ʉYehoobha. Ahiishila hu Yaafa, hwi booma lya lyahali panshɨnjɨ pa nsʉmbi, ʉhwo ahayaaga ɨmeeli ya yahabhalaga hu Talashiishi. Ahafumya ɨnaawuli, ahatʉʉha mu meeli abhale nabho hu Talashiishi huje, ashɨmbɨle asahabhombe gaala ʉYehoobha ga halajiziizye huje, abhombe.
Ɨmeeli yahajenda mu nsʉmbi. Leelo, ʉmwene ʉYehoobha ahaleeta ɨhaala ɨngoosi, ya yahabhaletɨɨye amabhilingwa amagoosi mu nsʉmbi muula. Amayɨmba amagoosi gahafumila, yope ɨmeeli yahandaga abuduuhane. Abhabhomba mbombo ɨbho bhahayeeta haani, “Maayɨ yoo, taafwa!” Bhahanda bhonti abhalilile abhangʉlʉbhɨ bhaabho huje, bhabhaavwe. Bhahadumbushizya ɨvintu vyabho mu nsʉmbi, apʉpʉʉsye ʉmwamu wɨ meeli huje, ɨsahadwibhe.
Leelo, pa habhaazyo ɨho honti, ʉYoona ahagonelɨɨye ʉtulo lwonti, hwi zʉngʉ ɨlya pansi ɨlyɨ meeli. Ʉnʼgoosi ʉwɨ meeli ahamʼalila ʉYoona, ahanʼdaamuzya, ahamʼʉʉzya ahaga, “Shoonu awe ʉli shʉ gonile lwa huvwalangɨɨne nanshi ɨshi! Bhʉʉha, naabhe ʉngʉlʉbhɨ waaho! Ganga lumo agatisaajila, tisahafwe mu nsʉmbi ʉmu.”
Ɨpo abhabhomba mbombo bhahɨtɨɨhana bhahaga, “Ɨnzaji tihwisayaaye, tihwisayaaye Lumo abhabhomba mbombo bhaala abha mu meeli, bhahabhɨɨshɨle ʉtusanzʉ twa tuli nɨ vimanyishizyo awe amawe ga gali na mataawa mu shɨlɨɨlo. ɄNgʉlʉbhɨ ahalongozyaga ahwisayaaye hwabho. Ɨnsayaaya nka yahagwɨla ʉYoona. tinʼole ʉmuntu ʉyo atiletɨɨye amayɨmba gonti ɨga.” Bhahahwisayaaya, ɨnsayaaya yahanʼgwɨla ʉYoona. Bhahanda ahumʼʉzɨɨlɨzye ʉYoona bhahaga, “Ɨshi tibhʉʉzye, awe we naanu wʉ tiletɨɨye amayɨmba gonti ɨga? Awe we naanu? Ɨmbombo yaaho yeenu? Ʉfumile hu nsi bhʉlɨ? Awe ʉfumile kabɨla bhʉlɨ?” ɄYoona ahabhabhʉʉzya ahaga, “Anɨ ɨndi Mwebulaniya, ɨhumʼpuuta ʉYehoobha, ʉNgʉlʉbhɨ ʉwa hu mwanya, ya hapelile ɨnsi nɨ nsʉmbi.” 10 Ɨpo ʉYoona ahabhabhʉʉzya ahaga, “Nanʼselengaga yʉ Yehoobha.” Abhantu bhaala ahʉmvwe ɨsho, bhahogʉʉpe haani na yinje, bhahamʼʉzɨɨlɨzya bhahaga, “Shoonu awe wabhombaga ɨsho?”
11 Mu habhaazyo honti ɨho ɨnsʉmbi yahonjelaga avwalangane. Nantele, abhantu bhaala bhahamʼʉzɨɨlɨzya shinza ʉYoona bhahaga, “Ɨshi tihubhombe bhʉlɨ huje, ɨnsʉmbi ɨyɨɨme?” 12 ɄYoona ahaga, “Ɨmɨɨnye weene huje, amayɨmba amagoosi ɨga gabhaajile alɨngaane na je saga nanʼtiniha ʉYehoobha. Ɨshi neeji, mundumbushizye mu nsʉmbi. Nka mwabhomba ɨsho, yope ɨnsʉmbi ɨbhala pʉʉme myɨ.”
13 Abhabhomba mbombo bhaala bhahakhaanaga ahunʼdumbushizye ʉYoona mu nsʉmbi. Bhahalɨnga ayitwale ɨmeeli hwi khone lyabho lyonti hunshɨnjɨ hu nsʉmbi, leelo bhahapootwa nzɨɨla alɨngaane na je, ɨnsʉmbi yahonjelaga avwalangane haani. 14 Bhahanʼilila ʉYehoobha bhahaga, “We Yehoobha, tihulamba huje, ʉsahatigoje nkashele teefwa ʉwʉʉmi wa muntu ʉnʉ. Nantele, ʉsahatiwuzizye nkashele tiita idanda lyakwe, lumo saga atulile nahamo. Awe Yehoobha, wewe wa wazileeta ɨnongwa zyonti ɨzi, zyabha shishiila sha wahanzaga weewe.” 15 Ɨpo bhahanʼnyeemula ʉYoona, bhahanʼdumbushizya mu nsʉmbi, dumbwi! Pɨnɨɨpo, ɨnsʉmbi yahapʉʉma myɨ! 16-17 Yahabha lwa bhahalola ɨsho, bhahakhatwa nʉ wooga ʉgoosi haani na humwogope ʉYehoobha. ɄYoona lwa bhadumbushizya mu nsʉmbi, ʉYehoobha ahayisonteelezya ɨnswɨ ɨngoosi haani huje, ɨmʼmile ʉYoona. ɄYoona ahadɨɨla mu vyanda vyɨ nswɨ ɨla ɨnsiku zitaatu pasanya na nʉsiku. Abhabhomba mbombo bhaala bhahafumya ɨnsangu ɨya lʉngʉlɨzye na finje hwi khone hwa Yehoobha.

*1:1 ɄYehoobha hwa huje ʉNgʉlʉbhɨ wa li mwene. Bhaazya Ɨnyaavwo ɨzya bhaazye ɨnsimbo.

1:7 tihwisayaaye Lumo abhabhomba mbombo bhaala abha mu meeli, bhahabhɨɨshɨle ʉtusanzʉ twa tuli nɨ vimanyishizyo awe amawe ga gali na mataawa mu shɨlɨɨlo. ɄNgʉlʉbhɨ ahalongozyaga ahwisayaaye hwabho. Ɨnsayaaya nka yahagwɨla ʉYoona.