3 Tyikuan ta uchi taꞌan yañi ra José kuaꞌan koyo ra kua sata ra trigu nya Egipto. 4 Soko ña kuñí ra Jacob cha kuꞌun ra Benjamin, yañi ra José, tyi koto ñáá cha kuvi chi ra, ndichí xiñi ra. 5 Ta kuaꞌan koyo seꞌe ra Israel ɨɨn ri chiꞌin kuaꞌa ka ra kuaꞌan koyo kua sata trigu, vatyi chaa̱ tama nya ñuꞌún Canaán nu ka iyó ra.

6 Ta ra José kuví ra ra nyaká ñaꞌan ñuꞌún Egipto kuan, ta ikan ra ikan xikó chi tandɨꞌɨ ñáyɨvɨ cha kita̱ tandɨꞌɨ ri ityi ta chaa̱ koyo ñu ñuu Egipto kuan. Ta chaa̱ tuku ra kakuví yañi ra José. Ta cha kachaa̱ ra nuu ra José, chikuɨñɨ̱ chɨtɨ ra ta kanakañí noo ra nuu ra nya nu ñuꞌún nuu ra José. 7 Ta kuꞌva cha nanyeꞌe̱ ra José chi ra kakuví yañi ra, ta nɨkoꞌo̱n nuu ra chi ra, soko saꞌa̱ ra tuꞌun tyi ña ñoꞌón nuu ra chi ra. Ta xaan kaꞌán ra chiꞌin ra, ta katyí ra:

―¡Ta nyoꞌo! ¿Nya ñuu kita̱ ndo? ―katyí ra.

Ta kanakaꞌa̱n yañi ra, ta kakatyí ra:

―Nya ñuu Canaán kita̱ ndi, vatyi vachí sata ndi trigu ―kakatyí ra chi ra.

8 Vasɨ nɨkoꞌo̱n nuu ra José chi yañi ra, soko yañi ra ña kanɨkoꞌón nuu ra chi ra. 9 Ta nɨkoꞌo̱n iñi ra José ñumaꞌna cha nyeꞌe̱ ra chi yañi ra ta cha naꞌa, ta katyí ra chi ra:

―Nyoꞌo vachí ñañí ndo chi ndi, ta vachí ndo vachí nyeꞌe ndo yoso kaa ta kuví chasaꞌa ndo chi nyuꞌu ñáyɨvɨ Egipto ―katyí ra chi ra.

10 Ta kanakaꞌa̱n ra kuan ta kakatyí ra:

―¡Ñima! Vachí nyuꞌu ra kakuví musun, vachí sata ndi trigu tyi ñaꞌri maa cha kachi ndi. 11 Tandɨꞌɨ ndi ta kuví ndi seꞌe noo ri rayɨɨ, noo ri sutu tandɨꞌɨ ndi, ta kuví ndi noo ñáyɨvɨ kachi iyó ta ñima ñáyɨvɨ suꞌu kuví ndi. Nyuꞌu ra kakuví musun, ni noo kɨvɨ ña ndukú nyeꞌe ndi ñuu ndo ―kakatyí ra chi ra.

12 Ta katyí ra José:

―Ña ndicha cha kaꞌán ndo, ra vachí nduku kuꞌva yoso kaa kuvi chasaꞌa ndo ta kichi ndo sɨkɨ ndi, ikan kuví nyoꞌo ―katyí ra José chi ra.

13 Ta kanakaꞌa̱n ra ta kakatyí ra:

―Nyuꞌu ra kakuví musun, uchi uvi taꞌan ndi chiꞌin yañi ndi, ta ɨɨn ri sutu ndi ta nya Canaán iyó ndi, ta ra cha luꞌlu ka ndoo̱ ra chiꞌin sutu ndi ta inga ra yori ra natuví ―kakatyí ra chi ra.

14 Ta katyí ra José chi ra:

―Cha katyí chi ndo, ñáyɨvɨ cha ñañí ñuu ndi kuví ndo. 15 Ta tyeꞌe kaa kukoto ndi tatu ndicha ndo cha kaꞌán ndo tyi ra vaꞌa kuví ndo. Yuꞌu tyanaꞌín chi ndo chiꞌin ñayɨvɨ̱ iyó ra faraón vatyi ¡ma kita ndo iꞌya nyakua nya kichi nyaka ndo chi ra luꞌlu yañi ndo! 16 Na kuꞌun noo ndo kukeꞌen chi yañi ndo, ta inga ndo ndoo ndo veꞌe kaa. Ta tyikuan kaa ta kukoto ndi chiꞌin ñayɨvɨ̱ iyó ra faraón tatu ndicha ndo cha kaꞌán ndo. Tatu ña ndicha ndo cha kaꞌán ndo, kua koto ndi tyi kuví ndo ñáyɨvɨ cha ñañí chi ndi ―katyí ra chi ra kuan.

17 Tyikuan ta tyiꞌi̱ ra José chi tandɨꞌɨ ra chichi veꞌe kaa uñi kɨvɨ. 18 Nu ku uñi kɨvɨ ta katyí ra chi ra:

―Yuꞌu kuví noo ra yuꞌví chi Nyoo. Sa̱kuvi ndo cha katyi ndi ta ma kaꞌñi ndi chi ndo. 19 Tatu ndicha ndo tyi ñáyɨvɨ vaꞌa kuví ndo, na ndoo noo yañi ndo veꞌe kaa iꞌya, ta tandɨꞌɨ ka ndo kuví kunuꞌun ndo kunanyaka ndo trigu chi ñáyɨvɨ veꞌe ndo vatyi kachi ñu. 20 Soko na kichi ra luꞌlu yañi ndo chiꞌin ndo, ta kua koto ndi tyi ndicha cha kaꞌa̱n ndo, ta ma kúvi ndo ―katyí ra José chi tandɨꞌɨ ra kuan.

Ta tyikuan kaa kasakuvi̱ ra.

21 Ta kandatuꞌu̱n taꞌan ra ta kakatyí ra:

―Cha ndicha kuii, ña vaꞌa maa cha sakuvi̱ yo chi yañi yo cha naꞌa. Vasɨ nyeꞌé yo cha kuiꞌya kuñí ra kuꞌva cha kichaꞌa̱ chikán ra tumañi iñi chi yo, ta ña kichaꞌa̱ yo tuꞌun kaꞌa̱n ra. Ña vaꞌa maa cha chinyakuvi̱ yo chiꞌin ra ―kakatyí ra.

22 Ta nakaꞌa̱n ra Rubén:

―¿Atu ña katyi̱ chi ndo tyi ma sakuvi yo cha kiñi kaá chiꞌin ra luꞌlu kuan?, ta vityin kua nakaꞌnya yo kuenda cha katyi cha chiꞌi̱ ra kuan ―katyí ra chi yañi ra.

23 Ña katuví iñi ra cha kutuñí iñi ra José tuꞌun cha kakaꞌán ra vatyi iyó ra kuví yuꞌu ra José, ta nakuꞌvá kuenda ra cha kaꞌán ra chiꞌin yañi ra. 24 Ta kuachiyo̱ ra José nu kanyikú yañi ra, ta chaku̱ ra cha kuiꞌya iñi ra. Yaꞌa̱ kuan ta nachaá ra inga chaꞌa nu kanyikú yañi ra, ta kuví kaꞌán ra chiꞌin ra, ta tɨɨ̱n ra chi ra Simeón, ta tyiꞌi̱ ra tyiño na kuꞌñi ra chi ra chiꞌin nuu yañi ra. 25 Yaꞌa̱ kuan, ta tava̱ ra José tyiño chi musu ra, na kasakutu ra tɨndaa yañi ra chiꞌin trigu, ta na natyiꞌi ra yaꞌvi trigu kuan chichi yuꞌu tɨndaa ra, ta na tyiꞌi ndɨꞌɨ ra cha kachi ra ityi kunuꞌun ra.

Ta tyikuan kaa kasakuvi̱ ra. 26 Ta katyaa̱ yañi ra trigu xiin burru sana ra ta kuanuꞌun koyo ra.

27 Ta chaa̱ koyo ra nu kua kusu ra chakuaa kuan. Ta ndachi̱ noo ra kuan yuꞌu tɨndaa ra kuꞌva cha kua kuꞌva ra cha kachi burru sana ra, ta nanyeꞌe̱ ra yɨꞌɨ́ xuꞌun ra chichi tɨndaa kuan. 28 Ta katyí ra chi tandɨꞌɨ yañi ra:

―Nye̱ꞌe xiꞌna ndo, nakuꞌva̱ ra xuꞌin, maa xuꞌun yɨꞌɨ́ chichi tɨndaa iꞌya ―katyí ra.

Ta kanayuꞌvi xaan ra ta kakatyí ra chi yañi ra:

―¿Ñáá cha kuví iꞌya? ¿Ñáá cha nyakuví Nyoo chiꞌin yo? ―kakatyí ra.

29 Ta kuaꞌan koyo ra nya Canaán, ta kanakatyi̱ ra tandɨꞌɨ maa chi sutu ra, ra Jacob, ñáá ndɨꞌɨ cha kakuvi̱ chi ra nu chaꞌa̱n koyo ra, ta kanakatyí ra tyeꞌe kaa chi sutu ra:

30 ―Ra kuví tyiño ñuu nu chaꞌa̱n ndi kuan, xaan xaan kaꞌa̱n ra chiꞌin ndi, ta tyaa̱ ra kuatyi chi ndi, kuñí maa ra tyi kuví ndi noo ra cha kañañí ñuu ra. 31 Ta katyi̱ tuku ndi chi ra tyi ñáyɨvɨ kachi iyó kuví ndi, ta ñima ra ñañí ñuu ra kuví ndi. 32 Ta katyí ndi chi ra tyi uchi uvi taꞌan ndi chiꞌin yañi ndi, ta noo ri sutu ndi ta noo ra ña natuví ra, ta ra luꞌlu ka ndoo̱ ra chiꞌin sutu ndi nya Canaán, katyí ndi chi ra. 33 Tyikuan ta katyí ra kuví nuu ñuu kuan chi ndi: “Tatu ndicha ndo cha ñáyɨvɨ vaꞌa kuví ndo, na ndoo noo yañi ndo chiꞌin, ta kuꞌun ndo ta kunyaka ndo cha kachi ñáyɨvɨ chi ndo. 34 Soko, cha ndichi ndo inga chaꞌa, na kichi ra luꞌlu yañi ndo chiꞌin ndo. Tyikuan ta kundunɨɨ iñi yuꞌu tyi ñáyɨvɨ vaꞌa kuví ndo, ta ñima ra ñañí chi ndi kuvi ndo, ta kua tave chi yañi ndo veꞌe kaa, ta kua kuvi sata ndo cha kachi ndo cha iyó ñuu iꞌya”, katyí ra chi ndi.

35 Ta kuꞌva cha kua kakoyo ra cha yɨꞌɨ́ chichi tɨndaa ra, kananyeꞌe̱ ra vatyi taꞌan taꞌan tɨndaa kuan kayɨꞌɨ́ xuꞌun cha katyiyaꞌvi̱ ra. Ta cha kanyeꞌé ra chiꞌin sutu ra xuꞌun kuan, kanayuꞌví ra. 36 Ta katyí sutu ra chi ra:

―Nyoꞌo kusandoo ndo chii chiꞌin ni nonga seꞌi. Ña natuvi̱ ra José, ni ra Simeón ñandɨꞌɨ, ta vityin kua keꞌen ndɨꞌɨ ndo chi ra Benjamin. Ta yuꞌu kuví ra nyeꞌé tandɨꞌɨ tukuiꞌya iñi iꞌya ―katyí sutu ra chi ra.

37 Ta katyí ra Rubén chi sutu ra:

―Chaꞌí ityi chuun cha kaꞌñun nɨnduvi taꞌan seꞌi, tatu tyeꞌe ta ma ndichi ra Benjamin chiꞌin. Ma kaka iñun, kusaꞌa kuenda mai chi ra ―katyí ra chi sutu ra.

38 Ta katyí sutu ra chi ra:

―Ma kuꞌun ra Benjamin, seꞌi, chiꞌin ndo Egipto. Ra José, yañi ra, chiꞌi̱ ra. Ta noo tuꞌun maa ra ndoó, ta koto ñáá cha kuvi chi ra ityi kuꞌun ndo, ta kua kúvi ndɨꞌɨ yuꞌu chiꞌin tukuiꞌya iñi ―katyí sutu ra chi ra chiꞌin yañi ra.