47
1-2 Yukuan ta nakachi̱ ra José oꞌon taꞌan yañi ra cha kuaꞌan chiꞌin ra ityi nuu ra faraón vatyi na koꞌon nuu ra chi ra, ta chaa̱ ra ta katyí ra chi ra:―Suti ta tandɨꞌɨ ra yañi, kita̱ koyo ra nya ñuꞌún Canaán ta chaa̱ koyo ra chiꞌin mbee ta sɨndɨkɨ sana ra ta tandɨꞌɨ cha chii ra. Ta ñuꞌún Gosén kanyikú ra vityin ―katyí ra.
3 Ta katyi̱ ra faraón chi ra kuví yañi ra José:
―¿Ñáá tyiño saꞌá ndo? ―katyí ra.
Ta kakatyí ra chi ra faraón:
―Ra kasaꞌá kuenda mbee kuví ndi, suri tyiño kuan sakuvi̱ ndɨ chii chaꞌnu ndi ―kakatyi̱ ra.
4 Ta katyí tuku ra chi ra faraón:
―Vachí ndi vachí koo ndi ñuu iꞌya vatyi ñaꞌri itya kachi mbee sana ndi, kaꞌnu xaan soko iyó Canaán, yukuan kuenda chikán ndi noo tumañi iñi chuun na kuꞌvon koo ndi nu ñuꞌún Gosén ―kakatyí ra chi ra faraón.
5 Tyikuan ta katyí ra faraón chi ra José:
―Sutun ta yañun chaa̱ koyo ra ñuu iꞌya nu nyaún. 6 Ndaꞌa maun nyaá ñuꞌún Egipto iꞌya, ku̱ꞌva ñuꞌún Gosén kakoo ra, ñuꞌún vaꞌa xaan kuví kuan. Tatu chitón tyi iyó ra vaꞌa saꞌatyiñó, ku̱ꞌva kɨtɨ sane na kasaꞌa kuenda ra ―katyí ra chi ra José.
7 Yaꞌa̱ kuan ta chinyaka̱ ndɨꞌɨ ra José chi ra Jacob, sutu ra, nuu ra faraón ta chaꞌa̱ kuenda ra chi ra.
―¿Yoso taꞌan kuiyon? ―katyí ra.
9 Ta katyí ra Jacob chi ra:
―Cientu oko uchi kuiya cha chiká noi noo chiyo ta inga chiyo. Suꞌva ri kuiya kuví kuan, ta chaa ke kuiya tari kuiya cha chiyo̱ sutu chaꞌni ―katyí ra.
10 Ta ra Jacob nasoko̱ ra chi ra faraón ta kita̱ ra nu nyaá ra faraón. 11 Ta tari kuꞌva katyi̱ ra faraón, chaꞌa̱ ra José ñuꞌún vaꞌa ka cha iyó Egipto nu koo sutu ra ta yañi ra, ñuꞌún Ramesés (cha nañí tuku Gosén). 12 Ta sakachí ra José chi sutu ra, ta chi yañi ra ta tandɨꞌɨ ñáyɨvɨ veꞌe ra, yoso kuꞌva cha chiñuꞌún chi ñu.
13 Ñaꞌri ka maa cha kakachi ñáyɨvɨ iyó Egipto ta Canaán tyi nɨkaꞌnu ñuꞌún kuan ñiꞌin xaan iyó tama. Kuaꞌa xaan ñáyɨvɨ chiꞌi̱ vatyi ñaꞌri ka maa cha kachi ñu iyó. 14 Nakeꞌe̱n ra José tandɨꞌɨ xuꞌun cha xiko̱ ra cha kakachi ñu ñuu Egipto ta ñu ñuu Canaán, ta natyiꞌi̱ ra chichi veꞌe tyiño ra faraón. 15 Nundɨꞌɨ xuꞌun ñáyɨvɨ Egipto ta ñáyɨvɨ Canaán, tandɨꞌɨ maa ñu Egipto chaa̱ ñu nuu ra José ta katyí ñu:
―Ku̱ꞌva cha kachi ndi, ña vaꞌa cha nyeꞌé ndɨun ta kúvi ndi soko, vatyi ndɨꞌɨ xuꞌun ndi ―katyí ñu.
16 Ta katyí ra José chi ñu:
―Tatu ñaꞌri ka xuꞌun ndo, nya̱ka ndo kɨtɨ sana ndo ta kua same trigu chiꞌin tɨ ―katyí ra chi ñu.
17 Ta kichi̱ nyaka ñu kɨtɨ sana ñu chi ra José. Ta ra José chaꞌa̱ ra cha kakachi ñu cha kuenda caballu,a ta cha kuenda mbee, ta cha kuenda sɨndɨkɨ ta burru, ta chaꞌa̱ ra cha kakachi ñu cha kuenda kɨtɨ sana ñu, nanɨɨ maa kuiya kuan. 18 Ta inga kuiya ku uvi katyí ñu chi ra:
―Ma kuvi sandavi ñaꞌan ndi chuun, tata José, ñaꞌri ka xuꞌun ndi, ta ndɨꞌɨ kɨtɨ sana ndi chaꞌa̱ ndi chuun. Ñaꞌri ka maa cha iyó chi ndi, noo ri ka ñuꞌún ndi ta koño ñuꞌún ndi. 19 Sa̱ta chi ndi, na kuvi ndi musu ra faraón, ta sa̱ta tuku ñuꞌún ndi, ma nyeꞌe ndɨun kúvi ndi. Ku̱ꞌva cha kachi ndi, ta tyikuan kaa ta ma kúvi ndi ta kuví saꞌatyiño ndi nu ñuꞌún cha kuenda ra faraón ―kakatyí ra chi ra José.
20 Tyikuan ta sata̱ ra José tandɨꞌɨ ñuꞌún Egipto kuan cha kuenda ra faraón. Ta kaxiko̱ ra Egipto ñuꞌún ra chi ra José vatyi nduñiꞌi̱n xaan tama. Tyikuan ta nanduvi̱ nɨkaꞌnu Egipto ñuꞌún ra faraón. 21 Tandɨꞌɨ ñáyɨvɨ ñuu Egipto kuan nanduvi̱ ñu musu ra faraón saꞌa̱ ra José. 22 Ta ñuꞌún cha ña sata̱ ra José, ikan kuví ñuꞌún ra kakuví sutu, tyi maa ra faraón chaꞌá trigu kakachi ra, yukuan kuenda ña kaxiko̱ ra ñuꞌún ra.
23 Ta katyí ra José chi ñáyɨvɨ ñuu Egipto kuan:
―Vityin iꞌya cha sate̱ chi ndo chiꞌin ñuꞌún ndo cha kuenda ra faraón. Maa trigu iꞌya, ke̱ꞌen ndo ta kutachi ndo. 24 Ta tatu cha iyó trigu kuan, taꞌán chi nataꞌvi ndo oꞌon kuꞌva, noo kuꞌva kuan kua kuꞌva ndo chi ra faraón, ta kumi kuꞌva cha ndoo̱ ka kuan, yukuan kua kachi ndo chiꞌin tandɨꞌɨ ñáyɨvɨ chi ndo, ta chiꞌin seꞌe ndo ta suri kuan kua tachi ndo ―katyí ra.
25 Ta kakatyí ra Egipto kuan chi ra:
―Vaꞌa xaan ñáyɨvɨ kuvún chiꞌin ndi vatyi sakaku̱n chi ndi cha ma kúvi ndi. Kua kuvi maa ndi musu ra faraón ―katyí ra.
26 Tyikuan ta chaku̱n ra José noo ley cha kaá nya vityin sɨkɨ tandɨꞌɨ ñáyɨvɨ Egipto, tyi taꞌán chi tyiyaꞌvi ñu noo kuꞌva chichi cha oꞌon kuꞌva trigu chi ra faraón. Noo ri ñuꞌún ra kakuví sutu ña nanduvi̱ ñuꞌún ra faraón.
Nu chika̱ ra Jacob noo tumañi iñi chi ra José
27 Tyikuan kaa ndoo̱ ra Israel Egipto nu ñuꞌún cha nañí Gosén, tuvi̱ xaan seꞌe ra nanduvi̱ ta kuaꞌa xaan kananduvi̱ ñáyɨvɨ chi ra. 28 Ta chaꞌun uvi kuiya chiyo̱ ra Jacob ñuu Egipto kuan, ta cientu uvi xiko ucha kuiya chiyo̱ ra ñayɨvɨ̱.
29 Tuvi̱ iñi ra Israel vatyi cha kuyatyin kɨvɨ kúvi ra, ta tachi̱ ra tyiño chi keꞌen chi ra José, seꞌe ra, ta katyí ra chi ra:
―Tatu ñiꞌín tumañi iñi nuun, tya̱a ndaꞌun sɨꞌin ityi nu nyaá saꞌndeb iꞌya, ta sakuvun tumañi iñi chii ta ka̱tyi kachun chii vatyi ma tyiꞌun koño ñuꞌín chichi ñuꞌún Egipto iꞌya. 30 Kɨvɨ kunyitati chiꞌin sutu chaꞌni, keꞌun koño ñuꞌín Egipto iꞌya, ta kukuchun chii chichi ñaña ñáyɨvɨ sutu chaꞌni nya ñuꞌún Canaán ―katyí ra Jacob chi ra José seꞌe ra.
Ta katyí ra José:
―Kusakuvi kuꞌva katyún ―katyí ra.
31 Ta katyí ra Israel:
―¿Atu ndicha vaꞌa cha kaꞌún? ―katyí ra Israel, sanɨñɨ̱ ra chi ra José.
Ta ra José katyi ra:
―Ndicha yuꞌu, tata, kua sakuvi kuꞌva chikón chii ―katyí ra chi sutu ra.
Tyikuan ta nakañi̱ noo ra Israel xiñi ra yuꞌu chito ra.