27
Bhahunʼtwala ʉPaulo hwi booma ɨlya hu Luumi
Ɨpo ʉFeesito ʉnʼgoosi ʉwɨ mukowa ahafumya ʉgamulo huje, tishʉʉle nɨ meeli abhale hu nsi ɨya hu Itaaliya. Bhahamʼɨɨha ʉPaulo na bhakʉngwe abhanjɨ hu lɨndɨɨlɨli ʉwa nʼongozi ʉmo ʉwa bhalwi, ʉyo itaawa lyakwe ahali yʉ Yuuliyo. Ʉmwene ahali nʼongozi ʉwɨ shipʉga sha mwɨnɨ ʉAgusito. Ɨshi, tahinjila mu meeli ɨmo ɨya hu Adulamitiiyo ya yahashʉʉlaga na hwɨmɨɨlɨle mu mabooma aga mu mbɨmbe mu nsʉmbi aga mu mukowa ʉgwa hu Aasiya. Tahasogola paala peeka nʉ Alisitaaluko ʉmwoziwa ʉwa hwi booma ɨlya hu Tesaloniike mu mukowa ʉgwa hu Makedoniya.* tahatʉʉha..., tahasogola... Ʉnʼsimbi ʉLuuka mu nsimbo zyakwe abhonesya ʉwinji, pɨpo ʉmwene wope ahali mu nshʉʉla ɨyo.
Ɨndaabhɨ yaakwe, lwa taafiha pi booma ɨlya hu Siidoni, ʉYuuliyo ahamʼombela shinza ʉPaulo. Ahanʼeha ʉPaulo huje, alolane na bhamanyani bhaakwe aje, bhamwavwe vya vibhuliiye hwamwene. Tahasogola pa Siidoni, tahashɨla hunshɨnjɨ ambali mwanya hu nsi ya yahali paahati pa nsʉmbi yɨ hwɨtwa Kiipulo, pɨpo ʉhwo saga hwahali nɨ haala ɨngoosi ya yahavugulaga hwitagaalila lyetu. Tahafwɨmɨɨla ɨnsʉmbi ɨyo ashɨlɨle hunshɨnjɨ mu mukowa ʉgwa hu Kilikiya nʉ gwa hu Pamfiliya. Tahafiha mwi booma ɨlya hu Miila mu mukowa ʉgwa hu Likiya. Ɨpa ʉnʼongozi ʉla ahayaaga ɨmeeli yɨ fuma hwi booma ɨlya hu Alekizandiliya. Ɨmeeli ɨyo yahabhalaga hu nsi ɨya hu Itaaliya. Ɨpo ahatinjizya mu meeli ɨyo.
Tahamala ɨnsiku zinyinji mu meeli ɨla sha tishʉʉla wolowoolo. Pamandɨ, hu mayɨmba tahapalamila afishe pi booma ɨlya hu Niido. Ɨpo ɨhaala yahatizijila huje, tishɨzanye nyɨɨma. Ɨshi, tahashɨla ambali ntende hunshɨnjɨ hu nsi ya yahali muuhati mu nsʉmbi yɨ hwɨtwa Kileete, pi booma lya bhahagaga Salumooni, pɨpo ʉhwo ɨhaala saga yahali ngoosi. Tahashɨla munshɨnjɨ mu nsʉmbi hu mayɨmba tee, tahafiha pa bhahagaga, ɨShitʉʉyɨlo ɨShinza ɨShɨ Meeli, pa pɨɨpɨ ni booma ɨlya hu Laseya mu nsi yɨɨyo ɨya hu Kileete.
Ɨpo zyahashɨla ɨnsiku zinyinji, lyope iSiku ɨLya Khobhoshelwe ɨMbiibhi lyahabha lishɨlɨle. iSiku ɨLya Khobhoshelwe ɨMbiibhi ABhayahuudi shila mwaha bhahali ni siku ɨlya khobhoshelwe ɨmbiibhi lya bhahwibhɨshɨɨye. Pi siku ɨlyo bhahapuutaga na hwiyiime alye. Ʉnʼsayi ʉnʼgoosi ʉwa Ngʉlʉbhɨ ahafumyaga ɨnsangu ɨzya lʉngʉlɨzye na hubhapuutile abhantu huje, ʉNgʉlʉbhɨ abhakhobhoshele ɨmbiibhi zyabho. Bhaazya ɨMbombo Zya Bhalaawi (Mambo ya Walawi) 16; 23:26-32; ɨMbaazyo (Hesabu) 29:7-11. Ɨshi hwahabha hupalaapala tee ashʉʉle nɨ meeli. Ɨpo ʉPaulo ahabhasunda bhonti ahaga, 10 “Bhaya, ɨlola huje, ɨnshʉʉla ɨnɨ ɨbhala bhe yɨ mayɨmba tee. Saga hu meeli awe amazigo vya vibhala yaje, lyoli hwope nʉ wʉʉmi weetu.”
11 Leelo, ʉnʼongozi ʉla ʉwa bhalwi saga ahagatiniha lwonti amazwi ga Paulo. Ʉmwene ahagɨɨtɨha amazwi aga nʼgoosi ʉwɨ meeli na ga mwanɨɨsho meeli. 12 Ɨshi, pa shitʉʉyɨlo ɨshɨ meeli saga pahali pinza hu habhaazyo ahi sasa. Hu nongwa ɨyo, abhantu abhinji abha mu meeli bhahɨtɨɨhana ajendeelele nɨ nshʉʉla huje, bhajele afishe pa shitʉʉyɨlo ɨshɨnjɨ ɨshɨ meeli ɨsha hu Kileete, sha bhahagaga Foyiniisi. Ɨpo pa tahanzaga akhale mu habhaazyo ahi sasa. Ɨshitʉʉyɨlo ɨshɨ meeli ɨsha Foyiniisi shahali ambali hu swelo wi sanya mu nsi ɨya hu Kileete.
ɄPaulo na bhamwabho bhayɨmba mu nsʉmbi
13 Pamandɨ, ɨhaala ɨntengaanu yɨ fuma ambali ntende yahanda avugule. Abhabhomba mbombo abha mu meeli bhahasɨɨbha huje, bhalyɨje idala ɨlya jendeelele ashʉʉle, nanshi sha bhahɨtɨhɨɨne. Ɨpo bhahazʉvya ɨshintu ɨshimwamu ɨsha hwɨmɨlɨsɨzye ɨmeeli, ɨshintu ɨshimwamu ɨsha hwɨmɨlɨsɨzye ɨmeeli Hu Shiswahili bhayiga nanga. bhahasogola paala nɨ meeli, bhahashɨla hunshɨnjɨ mu nsʉmbi ambali hu Kileete, ɨnsi ɨla ya yahali paahati pa nsʉmbi. 14 Ahabhaazyo hashe lwene lwa haashɨla, hwahafumila ɨhaala ɨngoosi tee afume mwanya. Ɨhaala ɨyo bhahagaga, ɨHaala Mwanya. 15 Ɨhaala ɨyo yahayibuuha ɨmeeli hu bhazu. Ɨpo yahatimena hwi khone, tahapootwa ajendeelele nɨ nshʉʉla yeetu. Yahatibunshila ʉhutali mu nsʉmbi.
16 Ɨpo tahashɨla ambali ntende yɨ nsi ɨndoodo ya yahali paahati pa nsʉmbi. Itaawa lyɨ nsi ɨyo lyahali Kawuda. Ɨnsi ɨyo yahatizijila hashe nɨ haala ɨla ya yahavugulaga. Paala tahapinya ʉwaato ʉwa bhafyʉlɨle abhantu mu meeli hu mayɨmba. 17 Ʉwaato lwa wanyʉmʉlɨlwa mu meeli, abhabhomba mbombo abha mu meeli bhahapinya ɨmeeli nʉ lwabho huje, ɨmeeli ɨsahabudushe. Bhahogopaga amiliile mu nʼsanga ʉgwa mu nsʉmbi ʉgwa hu nsi ɨya hu Libiya. Hu nongwa ɨyo, bhahiisya ɨshintu ɨshimwamu huje, ɨmeeli ɨjendaje wolowoolo, bhahayileha huje, ɨbuhwaje nɨ haala. 18 Amabhilingwa gahayibuhanyaaga tee ɨmeeli ɨla. Lwa hwasha, abhabhomba mbombo abha mu meeli bhahanda ataaje amazigo mu nsʉmbi. 19 Isiku ɨlya taatu abhabhomba mbombo ɨbho bhahataaga ɨvintu vimo ɨvya jenzezye ɨmeeli huje, ɨmeeli ɨbhe mpʉpʉʉsu. 20 Ɨnsiku ɨnyinji zyahashɨla, saga tahalolaga isanya awe ɨnzota. Ɨhaala yope yahajendelelaga avugule tee. Ɨpo, saga tahabha nʉ lusʉʉbhɨlo lwonti ʉlwa je, tigafyʉlwa.
21 Abhantu bhaala lwa bhaakhala ɨnsiku zinyinji mu nsʉmbi sinta alye nahamo, ɨpo ʉPaulo ahɨmɨɨlɨla paahati yaabho. Ahabhabhʉʉzya ahaga, “Mubhalume amwɨ, nkashele mwahantejelezyaga lwa nahabhasundaga hu Kileete huje, tigandi asogole, amayɨmba nanshi ɨga saga gataagaga. Nantele, ɨvintu vyenyu vyope handɨ saga muviyaziizye nanshi ɨshi. 22 Ɨshi leelo, ɨhubhalamba huje, mujimbe amooyo! Nʉʉmo nka weeka mwaliimwɨ wa nza fwe, lyoli yɨ meeli nyeene yɨ nza nanjishe. 23 Ɨnjanjile ɨsho, pɨpo anɨ ɨndi muntu wa Ngʉlʉbhɨ nantele mʼomvi waakwe. Ɨleelo nʉsiku ʉntumi waakwe andoleshɨɨye. 24 Ʉntumi ʉyo ambʉzɨɨzye ajile, ‘Paulo, ʉgandi hwogope! Ʉhwanziwa ahwɨmɨɨlɨle pitagaalila lya mwɨnɨ ʉnʼgoosi ʉKayisali. Nantele, ʉmanye shinza huje, bhonti ɨbha bha mushʉʉla peeka, ʉNgʉlʉbhɨ anza bhafyʉle hu mpyana yaakwe.’ 25 Ɨshi bhaholo, jimbaji amooyo! Ɨhumwɨtɨha ʉNgʉlʉbhɨ huje, abhala bhombe, nanshi ʉntumi sha mbʉzɨɨzye. 26 Leelo, tibhala taagwe nɨ haala mu nsi ɨmo yɨ li paahati pa nsʉmbi.”
ɄPaulo na bhamwabho bhafyʉlwa mu nsʉmbi
27 Tahamala ɨnsiku ishʉmi na zinɨ mu nsʉmbi ya bhahagaga Adiliya, sha tibuuhwa ʉhwu nʉʉhwo nɨ haala ɨngoosi. Nʉsiku paahati, isiku lyɨlyo ɨli shʉmi na wunɨ, abhabhomba mbombo abha mu meeli bhahanda asɨɨbhe huje, pamo tipalamiiye afishe pa nsi ɨnyʉʉmu. 28 Ɨpo bhahiisya ʉlukusa lwa bhahapinyiliiye ahantu ahamwamu aje, bhamanye ʉtali wɨ nsʉmbi ahwishe pansi. Bhahega afishe pansi huli nɨ meta amashʉmi ganɨ ɨshi. Lwa bhazʉmbɨɨla pitagaalila hashe, bhahaweelela ahwisye nantele, bhahega afishe pansi huli ɨmeta amashʉmi gataatu ɨshi. 29 Abhabhomba mbombo abha mu meeli bhahogʉʉpe tee huje, ɨmeeli ɨgabʉmɨla mwi lyalawe. Ɨpo bhahiisya ɨvintu vinɨ ɨvimwamu ɨvya hwɨmɨlɨsɨzye ɨmeeli vya vyahali hwisinda. Bhahapuutaga huje, hushe lubhilo.
30 Abhabhomba mbombo abha mu meeli bhahanzaga aselemushe na huyileshe ɨmeeli. Ɨpo bhahiisya ʉwaato ʉwa bhafyʉlɨle abhantu mu mɨnzɨ, bhahabha nkati bhahwanza ahwisye ɨvintu ɨvimwamu ɨvya hwɨmɨlɨsɨzye ɨmeeli ɨvya hwitagaalila. 31 Leelo, ʉPaulo ahamʼʉʉzya ʉnʼongozi ʉwa bhalwi peeka na bhalwi bhaakwe huje, “Abhabhomba mbombo ɨbha, nkashele saga bhasyala mu meeli ʉmu, lyoli saga mugapona.” 32 Ɨpo abhalwi bhahadumula ɨnkusa zya bhahapinyiliiye ʉwaato wuula, bhahawuleha huje, wubhalaje na mɨnzɨ.
33 Lwa hwapalamila ashe, ʉPaulo ahabhabhʉʉzya abhamwabho bhonti huje, bhalye ɨshalye. Ahaga, “Ɨleelo lisiku li shʉmi na wunɨ lya mukhɨɨye hu lyoga, nantele sinta alye nka hamo. 34 Ɨshi ɨhubhalamba haani huje, mulye aje, mujendeelele abhe bhʉʉmi. Nʉʉmo nka weeka wa nza fwe awe avwalale.”
35 ɄPaulo lwa waamala ayanje ɨsho, aheega ɨntogito, ahanʼsalifya ʉNgʉlʉbhɨ pitagaalila lya bhantu bhaala bhonti, ahamensula, ahanda alye. 36 Ɨpo bhonti bhahahwipeela amooyo, bhope bhahalya ɨshalye. 37 Ʉwinji weetu mu meeli ɨla, tahali abhantu ɨmya zibhɨɨlɨ na mashʉmi pʉnga na nʼtanda (276). 38 Bhonti lwa bhaalya na ngute, bhahataaga amazigo gɨ ngano mu nsʉmbi aje, ɨmeeli ɨbhe mpʉpʉʉsu.
Ɨmeeli ɨbuduuhana
39 Ɨshi lwa hwasha, abhabhomba mbombo abha mu meeli bhahayilola ɨnsi ɨnyʉʉmu, leelo bhahapootwa ayimanye huje, nsi bhʉlɨ. Nantele, bhahapalola apanjɨ ɨpo amɨnzɨ agɨ nsʉmbi gatʉʉshɨle mu nsi ɨnyʉʉmu. Ɨpo bhahasɨɨbha huje, bhajezye ajenzye ɨmeeli na huyileshe huje, ɨtʉʉshe mu nsi ɨnyʉʉmu ɨla. 40 Ɨpo bhahadumula ɨnkusa zya bhahapinyiliiye ɨvintu ɨvimwamu ɨvya hwɨmɨlɨsɨzye ɨmeeli, na huvitaajile mu mɨnzɨ. Lwʉnʉʉlwo, bhahaawula nɨ nkusa zya bhahapinyiiye ɨvintu ɨvya longozezye ɨmeeli hwɨ hwanziwa abhale. Pamandɨ, bhahazʉvya ɨlyenda igoosi ɨlya hwitagaalila§ ɨlyenda igoosi ɨlya hwitagaalila ƗShiswahili shiyiga tanga. Lyenda lya lihwavwa apemusye ɨmeeli ʉhwa bhale, nkashele yaakhomwa nɨ haala. huje, ɨhaala ɨyibunshilaje ɨmeeli mu nsi ɨnyʉʉmu. 41 Leelo ɨmeeli ɨla lwa yazʉmbɨɨla pitagaalila hashe, ɨmbali yaakwe ɨya hwitagaalila yahaduga hwi khone mu nʼsanga gwa gwahali mu mɨnzɨ, yahamiliila mwʉmwo. Ɨmbali yaakwe ɨya hwisinda yahakhomwaga tee na mabhilingwa, ɨpo yahanda abuduuhane.
42 Ɨpo abhalwi bhahɨtɨɨhana huje, bhabhagoje abhakʉngwe bhonti aje, pasahabhe nkʉʉmo wa gabhaselemuha hwi dala ɨlya sabhe. 43 Leelo ʉnʼongozi ʉla ʉwa bhalwi saga ahanzaga huje, bhanʼgoje ʉPaulo. Ahabhakhaana. Ɨpo ahayanga huje, bhonti bha bhamɨɨnye asabhe, bhadumbushilaje mu mɨnzɨ huje, bhalobhoshe hu nsi ɨnyʉʉmu. 44 Bha bhasagala, bheegaje amabampa awe ɨvibampa vyɨ meeli vya vibuduushe aje, vibhaavwe alobhoshe. Ɨsho sha tahalobhʉʉshe tenti, sha tili bhʉʉmi.

*27:2 tahatʉʉha..., tahasogola... Ʉnʼsimbi ʉLuuka mu nsimbo zyakwe abhonesya ʉwinji, pɨpo ʉmwene wope ahali mu nshʉʉla ɨyo.

27:9 iSiku ɨLya Khobhoshelwe ɨMbiibhi ABhayahuudi shila mwaha bhahali ni siku ɨlya khobhoshelwe ɨmbiibhi lya bhahwibhɨshɨɨye. Pi siku ɨlyo bhahapuutaga na hwiyiime alye. Ʉnʼsayi ʉnʼgoosi ʉwa Ngʉlʉbhɨ ahafumyaga ɨnsangu ɨzya lʉngʉlɨzye na hubhapuutile abhantu huje, ʉNgʉlʉbhɨ abhakhobhoshele ɨmbiibhi zyabho. Bhaazya ɨMbombo Zya Bhalaawi (Mambo ya Walawi) 16; 23:26-32; ɨMbaazyo (Hesabu) 29:7-11.

27:13 ɨshintu ɨshimwamu ɨsha hwɨmɨlɨsɨzye ɨmeeli Hu Shiswahili bhayiga nanga.

§27:40 ɨlyenda igoosi ɨlya hwitagaalila ƗShiswahili shiyiga tanga. Lyenda lya lihwavwa apemusye ɨmeeli ʉhwa bhale, nkashele yaakhomwa nɨ haala.