6
Ʉnʼkuwi saga bhahumʼmwamiha humwabho
(Mataayo 13:53-58; Luuka 4:16-30)
Ɨpo ʉYeesu ahasogola ʉhwo, ahaweela humwabho hwi booma ɨlya hu Nazaleeti peeka na bhasundwe bhaakwe. ƗSabaato lwa yahafiha, ahanda amanyizye mu nyumba ɨya puutile na manyiilile. Abhinji bha bhahamwʉmvwɨzye sha manyizya, bhahaswijile na hunʼsyoshele haani huje, “Hee! Ɨshi, ʉnʉ azyajile hwi ɨzyo zyonti? Nantele, azyajile hwi ɨnjeele zyonti nanshi ɨzi ni khone ɨlya bhombele amayele nanshi ɨgo? Ʉnʉ saga mʼpululi? Bhʉlɨ, saga mwana wa Maliya? Abhanakwabho saga bha Yaakobo nʉ Yoose, ʉYuuda nʉ Siimoni? Bhʉlɨ, abhayilʉmbʉ bhaakwe saga bhali naatɨ pɨɨpa?” Bhahakhaana humwɨtɨshe.
ɄYeesu ahabhabhʉʉzya huje, “Ʉnʼkuwi abha nɨ nshɨnshɨ ʉhwɨnjɨ hwonti, leelo saga abha nɨ nshɨnshɨ humwabho, hwa bhaholo bhaakwe na hu khaaya yaakwe.”
ɄYeesu ahapootwa abhombe amayele gaminji ʉhwo, leelo ahabhabhɨɨshɨla amakhono abhabhinu bhashe lwene, ahabhaponia. Wope ahaswigaga haani huje, saga bhali nʉ lwɨtɨho nalumo.
ɄYeesu ahubhasonteelezya abhasundwe ishʉmi na bhabhɨɨlɨ
(Mataayo 10:5-15; Luuka 9:1-6)
ɄYeesu lwa hazyʉngʉʉlaga mu vipanga ɨvya mu pɨɨpɨ hubhamanyizye abhantu, ahanda ayanje na bhasundwe bhaakwe bhaala ishʉmi na bhabhɨɨlɨ. Ahabhapeela ikhone ɨlya bheefwe abhantu ɨmpepo ɨhandamanu, ahabhasonteelezya bhabhɨɨlɨ bhabhɨɨlɨ. 8-9 Ahabhalajizya huje, “Mwegaje zyɨ ngoodo zyene mu nyoobhe, mukwataje zyɨ ndaatʉ zyenyu. Leelo, musahasheele ahweje ahantu hohonti mwi dala, awe apaye ɨshalye, musaheeje ɨmbuguulu awe ɨmpɨɨya mu nyambɨ zyenyu, awe amenda aga galuzanye hwa mubhala.” 10 Nantele, ahabhabhʉʉzya ahaga, “Mu nyumba yoyonti ɨla bhahaihubhejeelela, muhakhalaje mwʉnʉʉmwo afishe ɨpo lwa mwahaisogola mu nyumba ɨyo. 11 Leelo poponti pa saga bhahaihubhejeelela na hubhatejeelezye lwonti, lwa musogola, muhakunyuntaje inkondi mu manama geenyu, hubhasunde huje, yʉ Ngʉlʉbhɨ yʉʉyo wa bhakhaanile.” * hubhasunde huje, yʉ Ngʉlʉbhɨ yʉʉyo wa bhakhaanile ƗShiyunaani shiyiga, abhe wusimishizi hu bheene. 12 Abhasundwe bhaala bhahasogola, bhahanda hubhalʉmbɨɨlɨle abhantu huje, bhalambaje na zileshe ɨmbiibhi zyabho. 13 Bhahefwaga ɨmpepo ɨnyinji hwa bhantu. Nantele, bhahabhapahazyaga ɨnyemba abhabhinu Apahazye ɨnyemba abhabhinu hwahalolesyaga huje, yʉ Ngʉlʉbhɨ ya ponia. abhinji, bhope bhahaponaga ɨmpʉngo zyabho.
ɄYoohani ʉMwozi adumulwa itwe
(Mataayo 14:1-12; Luuka 9:7-9)
14 Pɨnɨɨpo, ʉmwɨnɨ ʉwɨ nsi ɨla, ʉla itaawa lyakwe ahali yʉ Heloode ʉAntipa, ahʉmvwɨzye ɨnongwa zya Yeesu, pɨpo bhahayangaga poponti paala. Bhamo bhahagaga, “Yʉ Yoohani ʉMwozi azyʉshile afume hwa bhafwe, ya yɨ nongwa ɨnɨ ali ni khone ɨlya bhombe amayele amagoosi nanshi ɨgo.” 15 Bhamo bhahagaga, “ɄYeesu yʉ Eliya, ʉnʼkuwi wa Ngʉlʉbhɨ ʉwɨ mandɨ.” Abhamwabho bhahagaga, “Wope nʼkuwi nanshi abhakuwi bha Ngʉlʉbhɨ abhanjɨ abhɨ mandɨ.” 16 Leelo, ʉHeloode ʉAntipa lwa wʉmvwa, ahaga, “Ʉnʉ yʉ Yoohani, anɨ wa nahanʼdumuuye itwe. Ha, azyʉshile afume hwa bhafwe!”
17-20 ɄHeloode ʉAntipa ahali amwejile ʉHelodiya wa hali nʼshɨ wa mwanakwabho, ʉFilipo. Ɨpo ʉYoohani ahamʼʉzyaga huje, “Mwiho ahweje ʉnʼshɨ wa mwanakwenyu sha li mwʉmi.” Lwa zyabha ɨsho, ʉHelodiya ahabha ni lyoyo hwa Yoohani. Ahanzaga idala ɨlya hunʼgoje, leelo ahapotwaga. Ɨpo ʉHeloode ʉAntipa ahasonteelezya huje, bhanʼkhate ʉYoohani na humʼpinye mu hoobhe. Ahanʼdiimaga huje, ʉHelodiya agandi hunʼgoje, pɨpo ahamwogopaga ʉYoohani na manye huje, ʉYoohani nʼgolosu, nantele nʼsangalusu. ɄHeloode ʉAntipa ahagɨɨne hunʼtejeelezye ʉYoohani haani, leelo lwa wanʼtejeelezya, ahazugumilaga haani.
21 Pamandɨ, ʉHeloode ʉAntipa ahabhɨɨha ɨchaaka na bhitongwa bhaakwe, abhantu abhagoosi mu mukowa ʉgwa hu Galilaaya, peeka na bhatwale bhaakwe ahwizushe isiku ɨlya paapwe hwakwe. ɄHelodiya ahalyaga idala ɨlya hunʼgoje ʉYoohani. 22 Ʉmwalɨ wa Helodiya ahatʉʉha pa chaaka na hwanje pitagaalila lya Heloode ʉAntipa na bhajenu bhaakwe, bhonti bhahasha haani. Ʉmwɨnɨ ʉHeloode ʉAntipa ahamʼʉʉzya ʉmwana ʉla huje, “Ndaabhe hohonti hʉ hwanza, anɨ ɨmbala hupeele.” 23 Nantele, ahalapa huje, “Ɨmbala hupeele hohonti hʉ hwanza, hwope ɨmbala hugabhile paahati yɨ wumwɨnɨ waanɨ.”
24 Ɨpo, ʉmwana ʉnʼɨndu ʉla ahafuma panzɨ, ahamʼʉzɨɨlɨzya ʉnyina huje, “Maayɨ, ɨndaabhe yeenu?” Ʉnyina ahamwamula huje, “Laabha huje, apeele itwe lya Yoohani ʉMwozi.”
25 Ɨshi, ʉmwalɨ ʉla ahakhampila, ahabhala hwa mwɨnɨ, ahanʼaabha huje, “Ɨhwanza huje, ʉmpeele shɨɨshi itwe lya Yoohani ʉMwozi mu bheeto.” 26 Ʉmwɨnɨ ahazugumila haani, leelo hu nongwa yɨ nsoni zyɨ ndapo zyakwe pa bhajenu bha habhaanile, ahapootwa sha hunʼkhaanile. 27 Ahanʼsonteelezya ʉnʼwi abhale hunʼdumule ʉYoohani itwe. Ʉnʼwi ʉla ahabhala, ahanʼdumula ʉYoohani itwe mu hoobhe muula. 28 Ahalileeta itwe lya Yoohani mu bheeto, ahamʼpeela ʉmwalɨ ʉla, wope ahabhala ahamʼpeela ʉnyina. 29 Abhasundwe bha Yoohani lwa bhʉmvwa ɨgo, bhahabhala, bhahagwega ʉmʼvimba gwakwe, bhahagusyɨla mu nkʉngwa.
ɄYeesu ahubhaliisya abhantu ashɨle ɨelufu zisaanu
(Mataayo 14:13-21; Luuka 9:10-17; Yoohani 6:1-14)
30 Ɨpo abhasontwa bha Yeesu bhahamʼʉngaanila, bhahamʼʉʉzya zyonti zya bhahabhombile na manyizye abhantu. 31 Alɨngaane na je, hwahali abhantu abhinji haani, bhamo bhahɨnzaga, bhamo bhahasogolaga, ɨshi ʉmwene na bhasundwe bhaakwe bhahapootwa alye. ɄYeesu ahabhabhʉʉzya abhasundwe bhaakwe huje, “Saali, tibhale pamo pa saga pali na bhantu, mutʉʉye hashe.” 32 Bhahasogola bheene mu waato, bhahabhala humo hwa saga huli na bhantu.
33 Leelo, abhinji lwene bhahabhalola lwa bhasogola, bhahabhamanya. Abhantu bhaala peeka na bhanjɨ afume mu mabooma aminji bhahabhashɨmbɨɨlɨla ʉlwa pansi, bhahabhatagaalila afishe huula hwa bhahabhalaga. 34 ɄYeesu lwa wiiha peeka na bhasundwe bhaakwe mu waato, hwahali nɨ mpʉga ɨngoosi. ɄYeesu lwa wabhalola, ahabhalolela ɨnkʉmbʉ, pɨpo bhahali nanshi ɨngoole zya saga zili nʉ nʼdiimi. Ahanda hubhamanyizye gaminji. 35 Lwa hwabha lyabheela, abhasundwe bhaakwe bhahamʼalila, bhahamʼʉʉzya bhahaga, “Ɨpa tili pi gona pa pali peene lwene, nantele ɨshi hwabha lyabheela. 36 Ɨshi bhabhʉʉzye abhantu bhasogolaje, bhabhalaje mu vipanga vya mu pɨɨpɨ huje, bhahwikalile bhɨɨbho ɨvyalye ʉhwo.” 37 Leelo, ʉYeesu ahabhaamula ahaga, “Bhapeeli mwɨmwɨ ɨvyalye.” Ɨpo bhope bhahamʼʉzɨɨlɨzya bhahaga, “Ʉyiga atɨ tibhale tibhakalile ɨntogito hu mpɨɨya ɨnyinji haani mpɨɨya ɨnyinji haani ƗShiyunaani shiyiga, ɨdinaali ɨmya zibhɨɨlɨ. Zyahalɨngaanaga nʉ mʼposheelo ʉgwa muntu, ameezi naana (8). Bhaazya izwi Dinaali hu Ɨngalulanyo yɨ mazwi amajenu hu wandilo wɨ shitaabu ɨshi. huje, nka bhalye?” 38 ɄYeesu ahabhabhʉzɨɨlɨzya ahaga, “Bhʉlɨ, muli nɨ ntogito zilɨnga? Bhalaji mwenye.” Lwa bhazyaga, bhahamʼʉʉzya bhahaga, “Tili nɨ ntogito zisaanu nɨ nswɨ zibhɨɨlɨ.”
39 ɄYeesu ahabhabhʉʉzya huje, “Bhakhazyi abhantu bhonti mu mpʉga mpʉga mu sole ʉlemba.” 40 Bhahakhala mu mpʉga, bhamo ɨmya yeeka, bhamo amashʉmi gasaanu. 41 Ɨpo ʉYeesu aheega ɨntogito ziila zisaanu nɨ nswɨ zibhɨɨlɨ ziila, aheenya hu mwanya na hunʼsalifye ʉNgʉlʉbhɨ. Ahamensulanya ɨntogito ziila, ahabhapeela abhasundwe bhaakwe huje, bhabhagabhile abhantu. Nantele, ahabhapeela abhasundwe ɨnswɨ ziila huje, zyope bhabhagabhile. Zyahabhaya abhantu bhonti. 42 Bhonti bhahalya na ngute. 43 Abhasundwe bhaakwe bhahabhʉngaanya vya visyalile vyɨ ntogito nɨ nswɨ, bhahamemya ɨviseje ishʉmi na vibhɨɨlɨ. 44 Bha bhahaliiye ɨshalye shiila bhahali bhinji, abhalume bheene bhahali elufu zisaanu.
ɄYeesu ajenda pamwanya pa nsʉmbi
(Mataayo 14:22-33; Yoohani 6:16-21)
45 Nalinaali lwene, ʉYeesu ahabhalajizya abhasundwe bhaakwe huje, “Tʉʉshi mu waato, mutagaalile alobhoshe ɨnsʉmbi abhale hu shipanga ɨsha hu Betisayida, lwɨ lagana na bhantu ɨbho.” 46 Lwa walehana nɨ mpʉga ya bhantu, ahazʉbha hwi gamba apuute. 47 Lwa hwabha lyabheela, ʉwaato wahali wufishile paahati pa nsʉmbi, ʉYeesu ahali mwene hwi gamba. 48 Ahabhalola abhasundwe bhaakwe sha bhalabha haani alongozye ʉwaato hwi khone lyabho, Enya ɨholanyo yɨ waato mu Maalʉko 4:35-39. hu nongwa yɨ haala ya yahavugulaga hwilongolela. Lwa huhwanda ashe, ahabhabhalila sha jenda pamwanya pa mɨnzɨ, ahanzaga hubhashɨle. 49-50 Leelo, bhonti lwa bhanʼola ajenda pamwanya pa mɨnzɨ, bhahasɨɨbhaga huje, nʼzimu, bhahogʉʉpe haani, bhahakhoola. ɄYeesu ahayanga lubhilo nabho huje, “Leshi ahwogope lwonti, amooyo geenyu gagwɨlaje, nɨɨnɨ!” 51 ɄYeesu ahatʉʉha mu waato mwa bhahali, ɨhaala yahaleha avugule. Bhahaswiga haani ashɨle ɨnsiku zyonti, 52 alɨngaane na je, saga bhahazyaganyaaga nazimo ɨzyɨ mayele ga Yeesu ga hwonjele ɨntogito ziila. Amooyo gaabho gahali makhome.
ɄYeesu ahubhaponia abhantu abhinji hu Genesaleeti
(Mataayo 14:34-36)
53 ɄYeesu na bhasundwe bhaakwe lwa bhafwɨmɨɨla, bhahafiha mu nsi ɨya hu Genesaleeti, hwi syɨla, bhahɨɨmɨha ʉwaato huhuula. 54 Lwa bhafuma lwene mu waato, abhantu abha paala bhahamʼmanya ʉYeesu lubhilo. 55 Ɨpo bhahashɨmbɨlaga abhale hubhabhʉʉzye abhantu mu nsi ɨla yonti. Abhantu lwa bhʉmvwa, bhahabhanyemulaga abhabhinu mu vɨlɨlɨ abhale hwohwonti hwa bhʉmvwa huje, ʉYeesu alɨɨho. 56 Poponti paala pa habhalaga, mubhe mu vipanga, mubhe mu mabooma awe mu magʉnda gaala, bhahanʼetelaga abhabhinu. Bhahanʼambaga huje, bhapalamansyaje nka lupinto lwɨ mwenda gwakwe. Bhonti bha bhahamʼpalamansyaga, bhahaponaga ɨmpʉngo zyabho.

*6:11 hubhasunde huje, yʉ Ngʉlʉbhɨ yʉʉyo wa bhakhaanile ƗShiyunaani shiyiga, abhe wusimishizi hu bheene.

6:13 Apahazye ɨnyemba abhabhinu hwahalolesyaga huje, yʉ Ngʉlʉbhɨ ya ponia.

6:37 mpɨɨya ɨnyinji haani ƗShiyunaani shiyiga, ɨdinaali ɨmya zibhɨɨlɨ. Zyahalɨngaanaga nʉ mʼposheelo ʉgwa muntu, ameezi naana (8). Bhaazya izwi Dinaali hu Ɨngalulanyo yɨ mazwi amajenu hu wandilo wɨ shitaabu ɨshi.

6:48 Enya ɨholanyo yɨ waato mu Maalʉko 4:35-39.