Uluwungo wiimila wa wukedusi wa Vafwalisayo
12
1 Umusika guugo, avaanu mbilima mbilima vaalundiine ukumupulikidza uYesu. Vaali voloofu ukufikila ukwilivata pe viihegelela ukwakwe. UYesu akuvalongelaga tandi avanyigendwa vaakwe iitigilaga, “Mwiyangalilage nu wukedusi wa Vafwalisayo, pakuva wiitagalila ngita luhaafu.a 2 Umusika gwikwadza, dzonda idzili ku kinyele, dzilaavedza pa weelu, kangi dzonda ídzifihamiike, dzilaakagulika. 3 Lino dzonda dze mwilonga mu kiisi, dzihadza dziipuliswa pa lumuli. Kangi dzonda dze mwipwepa mugati mu kinyele, dzihadza dziidalikwa kwivala, dzipulise pa miiho ga vaanu vonda.”UNguluvi mwene uva koogopwa
4 UYesu iiginaga ukulonga iitigilaga, “Unyeenye vadzeela vangu, ndikuvalongela ndiitigila, mutanage ukuvoogopa avaanu aviikoma umuvili gwene. Pe vávakomile, sikookili ikingi kye viilima. 5 Neke kangi ndivalongele uva kumoogopa, mumoogopage uNguluvi! Pe iivedza ákomile, ali nu wutawulilwe wa kuvatoodza unyeenye mu mooto ugusiidzima mbeepali.b Ndakyene ndikuvalongela ndiitigila, uyo ye mwene ye mumoogopage!
6 “Isoodzi dzihaanu sidziigudzwa tugoobeli tuvili hela? Luli ewo! Kangi uNguluvi asiiseemwa nambe yimwinga. 7 UNguluvi ávaliliye nadzi fwili idza mituwe gyenyo. Luli ewo, mutanage ukoogopa, pakuva muli nu wutalamu ukulutila isoodzi ndzoloofu.
Ukoolela ulufuuwo lwenyo pa miiho ga vaanu
8 “Ndikuvalongela ukutigila, umuunu ye avedzaga ye akuundzidika pa miiho ga vaanu ukutigila akuuniniila, uMuswamuve va Muunu ahadza akumwidika pa miiho ga vanyamwandza va Nguluvi ukutigila, uyo munyigendwa vaakwe. 9 Neke kangi umuunu ye avedzaga ye akuungʼaana pa miiho ga vaanu ukutigila si munyigendwa vangu, nave ahadza iikaanwa pa miiho ga vanyamwandza va Nguluvi ukutigila si munyigendwa vangu. 10 Umuunu ye avedzaga ye akumulonga fivi uMuswamuve va Muunu, iiwodzwa indzanangifu. Neke kangi ye akumulonga fivi uMubepo uMwimike, uyo asiiwodzwa indzanangifu.
11 “Pe valavasindika mu nyolanilo, pawutalo pa vatemi na vanya wutawulilwe, mwali mutanage ukoogopa ukutigila, mulaalonga kiki, enewuli mulaahiga kiki, 12 pakuva umusika guugo, uMubepo uMwimike alavawulanidza amadzwi agiivagila ukulonga.”
Ikihwananidzo kya mumosi umupuva
13 Umuunu yumwinga mu lilugu ilyo akumulongelaga uYesu iitigilaga, “Muwulanidzi, umulongele umaama, ukuta tugavane ilipwela lye atulekiye udadiisu.” 14 UYesu akumuhigaga iitigilaga, “Ye ani ye áambiikile ndivedzage muhidzi va lipwela umwenyo?” 15 Neke avalongelage avaanu vonda atigilage, “Mulolage! Mwiyangalilage ni kyoyo kikivedzaga, pakuva uwuumi wa muunu wusili mu woloofu wa fiinu fyakwe fye ali nafyo.”
16 Kangi akuvalongelaga ikihwananidzo iki iitigilaga, “Aali kwali umumosi yumwinga, umugunda gwakwe gwamotiike mbandu. 17 Akwiwuudzaga mu numbula yaakwe iitigilaga, ‘Ndili hela apoono pa kuviika imbene yangu! Ndiilima kiki?’ 18 Neke atigilage, ‘Ndiilima endee. Ndiimamula ifisandzi fyangu nu kudzenga ifingi ifikomi hiilo. Umo mwe mwene mwe ndihadza ndiilundasila imbene yangu yonda ni fiinu fyangu ifingi. 19 Apo ndihadza ndikwilongela mu numbula yangu ukutigila, “Uli ni fiinu fyoloofu ifinofu fya kukutanga imyaka gyoloofu. Lino upolage hela, uliyage nu kunyuwa, ukeelage.” ’ 20 Neke kangi uNguluvi amulongelage atigilage, ‘Uli mupuva! Ikilo ya neengʼuli wiifuwa! Neke ifiinu fyonda fye wíilundahidziye, fiivedza fya ani?’
21 “Lulaavedza ewo kwa muunu ye avedzaga ye akwilundahidzila ifiinu pa kwikeeledza yumwene, kitafilimila ukumukeeledza uNguluvi.”
Ukumuhuuvila uNguluvi
22 Neke uYesu avalongelage avanyigendwa vaakwe atigilage, “Lino ndikuvalongela ndiitigila, mutanage ukwiganiya wiimila wa wuumi weenyo, ukutigila muhadza mwiliya kiki, enewuli ulwa mivili gyenyo mwifwala kiki. 23 Ndiweene uwuumi wuli nu wutalamu ukulutila ifiliyo, nagu muvili guli nu wutalamu ukulutila imyenda. 24 Lolage, amahoove gasiivyala, nambe kubena, gangaya fisandzi nambe pepavedzaga pe giilundasila ifiliyo, kangi uNguluvi akugaliisa. Apo unyeenye muli nu wutalamu mbandu pa miiho ga Nguluvi ukulutila ifidege!
25 “Ye ani umwenyo pa kwiganiya iisunga iiyongelehedze uwuumi waakwe nambe kavalilo kamwinga hela? 26 Lino, ngana mwilemwa ukulima ikiinu kidebe ngita ikyo, kye kiki mukwituunidza ni fingi?
27 “Lolage amaluva ga mudaasi kye giikula, gasiigimba ukulima, nambe kuhona imyenda. Neke kangi ndikuvalongela ndiitigila, nayu Selemani mu lutogo lwakwe londa, asaagelile ukufwala imyenda anogele ngita ililuva limwinga mu ago! 28 Ngana uNguluvi akugafwalidza ewo amasoli ga mudaasi, ge poogali ineengʼuli neke kilaawo giitoodzwa mu mooto, ongo, asilutidza ukuvafwalidza unyeenye vaanu ye muli nu lufuuwo lukeefu?
29 “Na yuunye, mutanage ukwituunidza ukutigila muhadza mwiliya kiki nu kunyuwa kiki, kangi mutanage ukwiganiya. 30 Avaanu avasikumufuuwa uNguluvi vakwituunidza ni fiinu ifyo, neke kangi unyeenye, uDadiinyo iidzeela ukutigila múfumbiilwe fyonda ifyo! 31 Nda haamu, mutemulage tandi uwutwa waakwe,c neke fyonda ifyo muhadza mwikoongelehedzwa.
Uwumosi wa kukyanya
32 “Mutanage ukoogopa, unyeenye ye muli kipuga kidebe, pakuva uDadiinyo iikeela ukuvapeela uwutwa waakwe. 33 Mugudzage fye muli nafyo nu kuvapeela avahangala ifiitawulwa. Pa kulima ewo kwe kwiviikila kukyanya uwumosi uwusiisila, kangi kisandzi ikisiisila. Uko sikwali umuhiidzi ye iihiidza nambe fukudzi iyiikwananga. 34 Pakuva kwe wugenda uwumosi weenyo, kwe kwene kwe dzilaavedza nadzi numbula dzeenyo.
Mwikalage miiho
35 “Mwikalage mwígelaniidze umusika gonda ukulima amalimo, kangi itala dzeenyo dzaakage. 36 Muvedzage ngita valimila-vangi aviiloolela umutwa vaawo ukuhuma ku lukeelanilo lwa noolane, ukuta umusika gwe iikwadzila nu kuhodedza, vamudindulile umusika guugo. 37 Vali kitendileme avalimila-vangi avo, umutwa vaawo pe iikwadza, akuvawona vali miiho. Ndakyene ndikuvalongela ndiitigila, umwene ahadza akwigelanidza nu kuvakemeela ukutigila viikale, ahadza akuvaviikila ikyakuliya, nu kuvatovela iligendwa pe viiliya. 38 Kilaavedza kitendileme ku valimila-vangi avo, umutwa vaawo pe iikwadza nu kuvawona vali miiho, nde aadze pakilo mugati apangi pe kwikiya.
39 “Neke kangi muludzeelage wunofu ukutigila, ngana umunya nyumba akali adzeelage umusika gwe iikwadzila umuhiidzi, ngali íikalile miiho, ukuta amutanidze umuhiidzi atane ukuyava inyumba yaakwe. 40 Na yuunye, mwikalage mwígelaniidze, pakuva uMuswamuve va Muunu alaadza ikivalilo kye musiihuuvila.”
Umulimila-vangi umunofu nu muviifu
41 Neke uPetulo amuwuudzage atigilage, “Mutwave, ikihwananidzo iki, ukutulongela uneefwe twiveene, enewuli ukuvalongela avaanu vonda?” 42 UMutwa Yesu akumuhigaga iitigilaga, “Umulimila-vangi ye iihuuvilwa, umunya luhalawukagudzi ye ali kwi? Ye mwene uyo umutwa vaakwe akumuviika iimiililage avalimila-vangi avangi, nu kuvapeela ikyakuliya umusika ugwivagila. 43 Ali kitendileme umulimila-vangi uyo, ngana umutwa vaakwe pe iipiluka, akumuwona iilima ngita kye akamulagiidze. 44 Ndakyene ndikuvalongela ndiitigila, umutwa vaakwe ahadza akumuviika umulimila-vangi uyo, iimiililage ifiinu fyakwe fyonda. 45 Neke kangi, ngana umulimila-vangi uyo ahoodze mu numbula yaakwe ukutigila, ‘Umutwa vangu iifuvalila ukupiluka,’ neke avangage ukuvatova avalimila-vangi vayagwe, kangi aliyage nu kunyuwa, ukufikila pe iigaala, 46 umutwa vaakwe uyo ahadza iipiluka mu kigono ni kivalilo kye asiikagula umulimila-vangi vaakwe. Umutwa uyo ahadza akumudumulingʼasa fipiidza nu kumuviika pamwinga na avasiifuuwa.
47 “Umulimila-vangi ye iidzeela imikeelelele gya mutwa vaakwe, neke atanage ukwigelanidza, nambe kululima ngita kye iikeela umutwa vaakwe, uyo ahadza iitowa mbandu. 48 Neke kangi umulimila-vangi ye asiidzeela lwe iikeela umutwa vaakwe, wone aangule, uyo iitowa padebe. Umuunu ye avedzaga ye áanukiye fyoloofu, uyo alaadzigilwa fyoloofu, nave ye aapeeliilwe amalimo makomi, alaadzigilwa ukuhumya imola ya malimo makomi.
Ikingalungalu wiimila wa Kilisiti
49 “Ndáadzile pe naanyi apa kusopa umooto. Kiba ngana umooto gukali guvedze gwákile! 50 Na yuune ndili ni mumuko dze ndihadza ndiikwanukila, kangi ndihadza ndiigina ukupumuka mu numbula yangu, ukufikila pe dzílimiike. 51 Unyeenye, mwitigila ndáadzile mu kuleeta ulutengamaso mu nyi? Nambi! Ndikuvalongela ukutigila, ndáadzile mu kuleeta ikingalungalu. 52 Ukuvangila lino, inyumba iyinya vaanu vahaanu viigaluungʼana, vadatu viigaluungʼana na vavili. Na vavili avo viigaluungʼana na vadatu. 53 Udaada ahadza iigaluungʼana nu muswamuve, nayu muswamuve ahadza iigaluungʼana nu daadiye. Ungʼina ahadza iigaluungʼana nu mwalive, nayu mwalive ahadza iigaluungʼana nu ngʼina. Ungʼinafyala ahadza iigaluungʼana nu mukamwanave, nayu mukamwanave ahadza iilima ndeeni.”d
Ukugidzeela imisika
54 UYesu akuvalongelaga kangi avaanu va lilugu ilyo, iitigilaga, “Pe mukugawona amafunde giilundana, mwitigila, ‘Indoonya yiisaka ukutoonya.’ Ndakyene yiitoonya. 55 Kangi pe mwiwona ingʼaala yiihuma ulubali lwa kumavemba, mwitigila, ‘Kwisaka ukuvedza lifuke.’ Ndakyene luli ewo. 56 Vakedusaanye! Mwidzeela ukuganula imihambukile gya fimanyilo ifyo. Lino kye kiki mwilemwa ukuganula idziihumila ifigono ifi?
Ukwiteepula nu munya kukutaaha
57 “Kye kiki mwilemwa ukulamula yuunye ukululima ulugolofu? 58 Pe mwiheleengʼasa mu ngʼaasi nu munya kukutaaha ku kiwungu, waangupe ukuta mwiteepule. Ngana utane ukulima ewo ahadza akukusindika kwa muhidzi, nave akukusindika kwa muvina va vakolokolooni, uyo ahadza akukusopa mu ndinde. 59 Ndikukulongela ukutigila, usilaahuma mugati umo ukufikila pe wiivedza úhombile fyonda fye wiidzigilwa!”